Αρθρο του Γιώργου Ανωμερίτη στο "Έθνος"
ΑΡΘΡΟ
Γιώργου Ανωμερίτη - Βουλευτή ΠΑΣΟΚ
που δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα ΤΟ ΕΘΝΟΣ στις 06.12.06
Θαλάσσιο Περιβάλλον και Σύνταγμα
Η Συνταγματική προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, την οποία εισήγαγε η Ε' Αναθεωρητική Βουλή το 1975, ακόμα και με την αναθεώρηση του άρθρου 24 του Συντάγματος το 2001, περιορίσθηκε στην προστασία των δασών και των δασικών εκτάσεων, τη χωροταξική διάρθρωση της χώρας και τις οικιστικές περιοχές. Δεν υπάρχει ούτε μια αναφορά στο Σύνταγμά μας για το υγρό στοιχείο γενικά και ειδικότερα για το επαπειλούμενο θαλάσσιο περιβάλλον. Υπ' αυτήν την έννοια το Σύνταγμά μας, όπως και οι "πράσινοι" οικολογούντες, πάσχουν από αχρωματοψία, αφού ιστορικά γι' αυτούς περιβάλλον είναι μόνο τα δάση και τα δασικά συστήματα.
Η χώρα μας όμως είναι μια κατ' εξοχήν θαλασσινή χώρα, με απέραντη ακτογραμμή, κατοικημένα νησιά και βραχονησίδες, μοναδική υδατική βιοποικιλότητα, παντοδύναμη ναυτιλιακή βιομηχανία και θαλάσσιο τουρισμό, ιστορικές θάλασσες και ευαίσθητες οικολογικά περιοχές προστασίας. Οικοσύστημα για όλους εμάς δεν είναι μόνο τα δάση, αλλά και το υγρό στοιχείο που μας περιβάλλει, εμπεριεχομένων των λιμνών, των αλυκών, των ποταμών και των εκβολών τους, του κυκλαδικού ανάγλυφου. Τίποτε δε γοήτευσε περισσότερο τον Έλληνα από τότε που αυτός κατοίκησε την περιοχή της Μεσογείου απ' ότι η θάλασσα. Η θάλασσα δεν είναι μόνο ένας προορισμός ζωής, ένας τόπος επίσκεψης. Είναι η ρίζα μας, η πηγή προέλευσης, ο τόπος καταγωγής μας, "πάνω στην οποία επεφέρετο το Πνεύμα του Θεού" κατά τη Γένεση. Μετά το νερό γεννήθηκε το φως και μετά το στερέωμα, τα εδάφη, η ζωή, ο άνθρωπος. Άρα θεολογικά, φιλοσοφικά και επιστημονικά το νερό προϋπήρχε των λοιπών στοιχείων του διαχρονικά μεταβαλλόμενου οικοσυστήματος του πλανήτη μας.
Σήμερα ο ανεξάντλητος πλούτος της θάλασσας καταληστεύεται και αποψιλώνεται. Η ρύπανση του υγρού στοιχείου, την οποία προκαλεί ο ανθρώπινος παράγοντας, αποτελεί ένα μεγάλο κίνδυνο για τις θάλασσες, ιδιαίτερα για λεκάνες, όπως αυτή της Μεσογείου. Τα πρόσφατα στοιχεία των ερευνητικών μελετών του ΟΗΕ είναι απογοητευτικά. Οι βιομηχανικές και αγροτικές χρήσεις αποστέλλουν στις θάλασσες κατάλοιπα πολλαπλών επιβαρύνσεων. Ακόμα και οι θαλάσσιες μεταφορές, ο πλέον φιλικός περιβαλλοντικά τρόπος μεταφορών, η ναυτιλία, επιβαρύνει το θαλάσσιο περιβάλλον από σκόπιμες απορρίψεις και ατυχηματικές ρυπάνσεις. Το ανοιχτών οριζόντων θαλάσσιο περιβάλλον των παλιών χρόνων σήμερα έγινε μικρό μπροστά στα δισεκατομμύρια των ανθρώπων και των εκθετικά αυξανόμενων επιβαρυντικών δραστηριοτήτων τους. Ο κάποτε ανέγγιχτος κόσμος της θάλασσας, έχει μετατραπεί σε χώρο υπερεκμετάλλευσης και υποβάθμισης, στο όνομα αλόγων κερδών μιας άναρχης αγοράς. Εάν η αρχέγονη αμαρτία μας έδιωξε από τον Παράδεισο, η σημερινή αμαρτία την οποία διαπράττουμε σε βάρος του θαλάσσιου περιβάλλοντος μας εκδιώχνει από τον Πλανήτη.
Οι Έλληνες πολίτες και ιδιαίτερα όσοι ζούνε και εργάζονται κοντά στο θαλάσσιο στοιχείο, κυρίως οι νησιώτες, οι ψαράδες, οι ναυτικοί, γνωρίζουν καλά τη σημασία, την οποία έχει για το μέλλον και την ευημερία της χώρας η προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Προσωπικά είμαι ικανοποιημένος, γιατί κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2003, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Συμβούλιο Υπουργών Ναυτιλίας των 25 και η Ελληνική Προεδρία, εξέδωσαν ομόφωνα διακήρυξη για την προστασία του θαλασσίου περιβάλλοντος, γνωστή έκτοτε ως "Διακήρυξη της Πάτμου", αφού αναγνώσθηκε και ψηφίσθηκε στο νησί της Αποκάλυψης. Γι' αυτό "πριν η θάλασσα γίνει αίμα, πεθάνουν τα πλάσματα που ζουν σε αυτήν και χαλαστούν τα καράβια", όπως γράφει ο Ιωάννης, οφείλουμε να πάρουμε μέτρα ελαχιστοποίησης των αρνητικών συνεπειών των δραστηριοτήτων μας.
Τώρα, λοιπόν, που αναθεωρούμε το Σύνταγμά μας, αντί να αναμασάμε νέες τροποποιήσεις για τα δάση και τα δασικά συστήματα στο όνομα ποικιλώνυμων συμφερόντων, οφείλουμε σαν χώρα θαλασσινή, να προσθέσουμε μια νέα παράγραφο στο άρθρο 24, η οποία να αποτελέσει το συνταγματικό θεμέλιο για τη συστηματοποίηση των κανόνων προστασίας του θαλασσίου περιβάλλοντος. Ο γαρ καιρός εγγύς…..