Αρθρο του Γιώργου Ανωμερίτη στο "Πρώτο Θέμα"
Άρθρο
Γιώργου Ανωμερίτη - Βουλευτή ΠΑΣΟΚ Β' Αθήνας
στην Εφημερίδα "ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ" στις 10.12.2006
"Δέκα Προτάσεις Εθνικής Λιμενικής Πολιτικής"
Η Ελλάδα ως ναυτιλιακή υπερδύναμη, παρότι διακινεί δια θαλάσσης παγκοσμίως μεγάλο όγκο μεταφορικού φορτίου, η ίδια λόγω των μικρών εμπορικών μεγεθών της, ελάχιστη σημασία έδιδε στην ανάπτυξη διεθνών λιμενικών υπηρεσιών. Υπήρξε διαχρονικά προσανατολισμένη σε πολιτικές ενισχύσεις του στόλου της (flag-state) και λιγότερο στις πολιτικές παροχής λιμενικών υπηρεσιών (port-state).
Η είσοδος της χώρας στην Ε.Ε., το άνοιγμα των βορείων συνόρων της μετά το 1993, ο τριπλασιασμός του παγκόσμιου όγκου θαλάσσιων μεταφορών, οι συμφωνίες Ε.Ε. - Κίνας και η είσοδος της δεύτερης στον Π.Ο.Ε., η Λευκή Βίβλος για τις μεταφορές, τα διευρωπαϊκά δίκτυα, η ενίσχυση της ναυτιλίας μικρών αποστάσεων και η διαμορφούμενη πολιτική για την απελευθέρωση της αγοράς λιμενικών υπηρεσιών, μας οδήγησαν στη δημιουργία μιας συγκροτημένης εθνικής λιμενικής πολιτικής. Κύρια στοιχεία αυτής της πολιτικής ήταν, (α) η σύσταση Γενικής Γραμματείας Λιμένων και Λιμενικής Πολιτικής στο ΥΕΝ, (β) η δημιουργία διυπουργικής Επιτροπής Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Λιμένων, (γ) η μετατροπή του ΟΛΠ και ΟΛΘ σε Α.Ε. και η είσοδό τους στο ΧΑΑ, (δ) η μετατροπή δέκα σημαντικών λιμένων της χώρας σε Α.Ε., (ε) η παραχώρηση των Λιμενικών Ταμείων στους Ο.Τ.Α., (στ) η δημιουργία Ένωσης Λιμένων Ελλάδος, (ζ) η υιοθέτηση κανόνων λιμένων του ΙΜΟ, ΟΟΣΑ, Ε.Ε. και ΠΟΕ, (η) η συνδιαμόρφωση Οδηγίας για την απελευθέρωση της αγοράς λιμενικών υπηρεσιών, κ.λ.π.. Η Ελλάδα των δύο (2) μεγάλων διευρωπαϊκών λιμανιών (ΟΛΠ και ΟΛΘ), των δέκα (10) εθνικών λιμανιών, 318 λιμανιών ακτοπλοί"ας, 43 ιδιωτικών λιμένων, 61 χωροθετημένων και 98 μη χωροθετημένων τουριστικών μαρινών και 35 αλιευτικών καταφυγίων, αποκτούσε επιτέλους μια συγκροτημένη πολιτική, της οποίας η πορεία ανάπτυξης και εκσυγχρονισμού ανεκόπη από την έλλειψη πολιτικής βούλησης και σχεδιασμού της σημερινής κυβέρνησης.
Τα όσα συμβαίνουν σήμερα στον ΟΛΠ και ΟΛΘ είναι χαρακτηριστικά. Δύο κερδοφόρες δημόσιες επιχειρήσεις, αντί να υποβοηθηθούν στη μετεξέλιξή τους, στην ουσία διαλύονται. Και μαζί τους η εγχώρια αγορά, η ναυπηγοεπισκευή, αλλά κυρίως το κύρος και το μέλλον του Πειραιά ως ναυτιλιακού κέντρου. Ήδη ο Πειραιάς από την 47η παγκόσμια θέση το 2003 στη διακίνηση εμπορευματοκιβωτίων, κατολίσθησε το 2006 στην 63η. Ποια όμως μπορούν να είναι σήμερα τα κύρια χαρακτηριστικά μετεξέλιξης της λιμενικής πολιτικής της χώρας;
1.- Οι 12 οργανισμοί Λιμένων ως Αρχές να παραμείνουν υπό δημόσιο έλεγχο με συμμετοχή στο κεφάλαιο και τη διοίκησή τους όλων των χρηστών και της αυτοδιοίκησης.
2.- Παραχώρηση λιμενικών υπηρεσιών σε πολλούς παρόχους, με όρους διαφάνειας και ισότητας, με στόχο ένα υγιές και ελεύθερο ανταγωνιστικό περιβάλλον.
3.- Συνεχής βελτίωση της ποιότητας των παρεχομένων υπηρεσιών στη διακίνηση επιβατών, εμπορευματοκιβωτίων, αυτοκινήτων, φορτηγών.
4.- Παραχωρήσεις και αδειοδοτήσεις μεσαίας και μακράς περιόδου μέσω ΣΔΙΤ μόνο για νέες κινητές ή ακίνητες υποδομές, με ενθάρυνση της ίδιας της Πολιτείας.
5.- Προστασία των εργαζόμενων βάσει της νομοθεσίας του Κράτους υποδοχής για κάθε παροχέα υπηρεσιών.
6.- Ενίσχυση συνδυασμένων φιλοπεριβαλλοντικών μεταφορών (πλοίο, τρένο) και προώθηση των διευρωπαϊκών δικτύων και στα νησιά.
7.- Προώθηση της ναυτιλίας μικρών αποστάσεων.
8.- Βιώσιμη ανάπτυξη των λιμένων με σεβασμό στο θαλάσσιο περιβάλλον και τις τοπικές κοινωνίες.
9.- Διασφάλιση της κοινωνικής συνοχής του νησιωτικού χώρου και των νησιωτών με ενίσχυση των υποδομών των βασικών λιμανιών.
10.- Διαμόρφωση ειδικών λιμενικών πολιτικών για τις ακτοπλοϊκές ενδομεταφορές και τον θαλάσσιο τουρισμό.
Τα όσα σήμερα επιχειρούνται στον ΟΛΠ αποτελούν απλοϊκή μετατροπή ενός κρατικού μονοπωλίου σε ένα ιδιωτικό μονοπώλιο και δε συνιστούν νέα λιμενική πολιτική. Σε έναν μάλιστα Πειραιά, όπου η οδική και σιδηροδρομική σύνδεση καθυστερεί αδικαιολόγητα από το 2003, η τεράστια περιουσία του παραμένει ανεκμετάλλευτη και η ναυπηγοεπισκευή σε νάρκη. Αν και ο Πειραιάς έχει περιορισμένες δυνατότητες λιμενικής ανάπτυξης σε σχέση π.χ. με τη Θεσσαλονίκη, αν υπήρχε συγκεκριμένη λιμενική πολιτική, πολλά θα μπορούσαν να γίνουν για τη μετατροπή της χώρας μας σε διεθνές κέντρο διακίνησης εμπορευμάτων. Λιμενική πάντως πολιτική δε συγκροτείται με αιφνίδιες αποφάσεις, γραμμένες μάλιστα στα αραβικά ή τα κινέζικα και χωρίς τη διατύπωση γνώμης όλων των χρηστών.