Για το σχέδιο νόμου «Κύρωση του Πρωτοκόλλου περί συνεργασίας για την πρόληψη της ρύπανσης από πλοία στη Μεσόγειο»
ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΝΩΜΕΡΙΤΗΣ
Βουλευτής ΠΑ.ΣΟ.Κ., Β΄ Αθήνας
ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Κ ΑΙ
ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΝΑΥΣΙΠΛΟΪΑΣ
Προτάσεις για μια νέα ισορροπία ποιότητας στις ελληνικές θάλασσες και το Αιγαίο
Ομιλία
στη Διαρκή Επιτροπή Παραγω γής & Εμπορίου στο σχέδιο νόμου
«Κύρωση του Πρωτοκόλλου περί συνεργασίας για την πρόληψη της ρύπανσης από πλοία στη Μεσόγειο»
ΑΘΗΝΑ
13 Σεπτεμβρίου 2006
Κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Προεδρίας το πρώτο εξάμηνο του 2003, η χώρα μας πρωτοστάτησε για την υιοθέτηση κανόνω ν ασφάλειας των πλοίων, των πληρωμάτω ν και της προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Η υπερψήφιση, κατά τη διάρκεια του Άτυπου Συμβουλίου των Υπουργών Ναυτιλίας της Ε.Ε., της «Διακήρυξη ς τ ης Π άτ μου για τ ην προστ ασία τ ου θαλάσσιου περιβάλλοντ ος» τον Ιούνιο του 2003 και η υιοθέτηση επισήμως του όρου «π οιοτ ική ναυτ ιλία», αποτελούν ουσιαστικές κατακτήσεις της κοινοτικής ναυτιλιακής πολιτικής.
Το ναυάγιο του δεξαμενόπ λοιου «Prestige» πριν απ ό 4 χρόνια, ανέδειξε την ανάγκη λήψης πρόσθετω ν μέτρω ν αποφυγής της ρύπανσης τ ω ν θαλασσών, όπως η ταχύτερη απόσυρση των δεξαμενόπλοιων με μονά τοιχώματα, η αποζημίωση των θυμάτων ρύπανσης, η υιοθέτηση ενιαίου συστήματος κυρώσεων και η ίδρυση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Ασφάλειας Ναυσιπλοΐας (EMSA). Η χώρα μας έχει κυρώσει όλες τις Διεθνείς Συμβάσεις, Κανονισμούς και Οδηγίες της Ε.Ε., που είναι σχετικές με τα θέματα πρόληψης της ρύπανσης και συμμετέχει ενεργά σε όλες τις συνόδους των Διεθνών Οργανισμών οι οποίοι ασχολούνται με το θαλάσσιο περιβάλλον.
Εάν όμως στις θαλάσσιες μεταφορές η προστασία του διεθνούς περιβάλλοντος απέκτησε σημαντική θέση στον ορισμό της ποιοτικής ναυτιλίας, για τις κλειστές θάλασσες όπως η Μεσόγειος αποτελεί λόγο ύπαρξης ή αφανισμού της ίδιας της ζωής και των οικονομικών δραστηριοτήτων των πολιτών που κατοικούν στα κράτη γύρω από αυτήν.
Με το Ν. 3022/2002 κυρώσαμε τις τροποποιήσεις της Διεθνούς Σύμβασης της Βαρκελώνης «για την προστασία της Μεσογείου Θάλασσας από τη ρύπανση», η δε χώρα μας συμμετέχει ενεργά στο Περιφερειακό Κέντρο Καταπολέμησης της Ρύπανσης της Μεσογείου (REMPEC), το οποίο και επισήμως επισκέφθηκα στη Μάλτα, όπου είναι η έδρα του, το 2002. Το Πρωτόκολλο που σήμερα υιοθετούμε και το οποίο διαμορφώθηκε το 2002 στη Μάλτα, προωθεί ακόμα ένα βήμα την προστασία του περιβάλλοντος, αφού εισάγει κανόνες συνεργασίας για την πρόληψη ρύπανσης από πλοία και την αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών. Τέσσερα όμω ς χρόνια μετ ά τ ο ναυάγιο τ ου «P r estige», ενός πλοίου ελληνικ ώ ν συμφερόντ ω ν, νηολογίου Μ παχάμας, αμερικ ανικ ού νηογνώμονα, λιβεριανής ετ αιρίας, βρετ ανική ς ασφάλισης, ρωσικ ού φορτ ίου, Ε λβετ ών διαχειριστ ών, ιαπ ωνική ς ναυπήγησης και επιθεώρηση ς Αραβικών Εμιράτων, έχουμε συνειδητοποιήσει ότ ι εάν αυτό τ ο ατύχημα είχε συμβεί στο Αιγαίο, τότε το φυσικό και οικ ονομικό περιβάλλον τω ν νησιών μας απ ό την Κρήτη μέχρι τ η Θεσσαλονίκη θα είχε αφανισθεί τουλάχιστ ον για μια δεκαετία.
Ποιά όμως είναι τα πρόσθετα μέτρα τα οποία πρέπει να ληφθούν ώστε περιστατικά μεγάλης θαλάσσιας ρύπανσης να αποτραπούν στο μέλλον;
+ Καθιέρωση διαδρομών ναυσιπλοΐας τ ω ν δεξαμενόπλοιων στ ις θάλασσές μας.
Τα πλοία δεν πρέπει πλέον να πηγαίνουν, όπου δεν απαγορεύεται, αλλά όπου επιτρέπεται. Θα πρέπει στις θάλασσές μας να καθορισθούν δεσμευτικοί δρόμοι ναυσιπλοΐας για πλοία υψηλών κινδύνων πρόκλησης ρύπανσης. Αυτ ό στ ο Αιγαίο πρέπει να γίνει άμεσα, ενόψει μάλιστ α λειτουργίας τ ερματικού αγωγού πετρελαίου στην Αλεξανδρούπολη. Με απλά λόγια τα πετρελαιοφόρα θα πρέπει να ακολουθούν, όπως τα αεροπλάνα, συγκεκριμένους διαδρόμους πλεύσης, υπό συνεχή φυσικά επιτήρηση.
+ Καθορισμός ασφαλών λιμένων ή συγκεκριμένων κόλπων καταφυγής για απορρύπανση μεγάλων ατυχημάτων.
+ Ενίσχυση τ ων Περιφερειακ ώ ν Σ τ αθμώ ν Κ ατ απ ολέμηση ς τ η ς Ρ ύπανσης στην Αλεξανδρούπολη, Λήμνο, Χίο, Σύρο, Ρόδο, Θήρα, Χανιά, Πύλο, Πρέβεζα και Κέρκυρα, με σύγχρονα σκάφη απορρύπανσης και εξοπλισμού υλικών. Το πρόγραμμα που είχαμε σχεδιάσει εγκαταλείφθηκε από τη διακυβέρνηση της Ν.Δ.
+ Άσκηση συνεχούς και επαρκ ούς τ εχνικ ού ελέγχου στ α πλοία για την αντιμετώπιση της χρόνιας ρύπανσης από τις «απορρίψεις ρουτίνας» αποβλήτων και πετρελαιοειδών.
+ Δημιουργία στ αθμώ ν απ όθεση ς απ οβλήτ ων πλοίων σε όλα τ α σημαντικά λιμάνια τ η ς χώ ρας, ώστε να εφαρμοσθεί αποτελεσματικά η Οδηγία 2000/59/ΕΚ σχετικά με την παραλαβή αποβλήτων πλοίου και καταλοίπων φορτίου.
+ Δημιουργία Κ οινοτ ικ ού Σ υστ ήματ ος θαλάσσιας επισκ όπησης, με χρήση δορυφορικών και εναέριων σταθμών εντοπισμού πλοίων που ρυπαίνουν.
+ Απαγόρευση προσέγγισης στα ευρωπαϊκ ά λιμάνια πλοίων υψηλού κινδύνου νηολογημένων σε σημαίες ευκαιρίας.
+ Αυστηρή εφαρμογή της απόφασης για την ταχύτερη απόσυρση των λεγόμενων μονοπύθμενων δεξαμενόπλοιων βάσει του Κανονισμού 1726/2003.
+ Προσθήκη διάταξης για το θαλάσσιο περιβάλλον στο υπό αναθεώρηση Άρθρο 24 τ ου Σ υντάγματος. Περιβάλλον δεν είναι μόνο τα δάση, τα δασικά οικοσυστήματα ή η χωροταξική διάρθρωση των οικιστικών περιοχών, αλλά και η θάλασσα, πηγή προέλευσης της ίδιας της ζωής.
Η ελληνική ναυτιλία, μεγάλη και παντοδύναμη με σύγχρονες εταιρίες και σύγχρονα πλοία δεν έχει τίποτα να φοβηθεί από την αυστηροποίηση διεθνών κανόνων και την εισαγωγή νέων μέτρων. Είναι γεγονός ότι στο χώρο των διεθνών μεταφορών η ναυτιλία είναι η λιγότερο επιβλαβής δραστηριότητα ως προς τις επιπτώσεις στο περιβάλλον. Σε μια όμως εποχή, όπου η θάλασσα κ ατ αληστ εύετ αι και απ οψ ιλώ νετ αι οφείλουμε να κατανοήσουμε ότι ναυτιλιακή βιομηχανία και προστασία του περιβάλλοντος πάνε μαζί. Και όπως διαπιστώσαμε στην Πάτμο της Αποκάλυψης, όπου ομόφωνα όλοι οι Υπουργοί συνυπογράψαμε τη «Διακήρυξη της Πάτμου για την Προστασία του Θαλάσσιου Περιβάλλοντος» : Ο γαρ καιρός εγγύς.